Novi Pazar – Grad bogate kulturne baštine, antifašističke borbe i multietničkog suživota, večeras je suočen sa događajem koji je već izazvao ogorčenje velikog broja građana – najavljenim koncertom grupe Beogradski sindikat. Ovaj nastup, koji treba da se održi za manje od sat vremena u okviru studentskih protesta, izazvao je brojne reakcije zbog ranijih nastupa i javnih izjava članova grupe koje nose jasne elemente nacionalističke i šovinističke retorike.
Iako se Beogradski sindikat često predstavlja kao “glas naroda“, njihovi tekstovi i javna djelovanja nerijetko glorifikuju ličnosti i ideologije povezane s ratnim zločinima i agresijom prema nesrpskim narodima. Posebno uznemirava činjenica da su članovi ove grupe na ranijim koncertima više puta izražavali podršku osuđenom ratnom zločincu Ratku Mladiću. Na njihovim nastupima često se mogu vidjeti podignuta tri prsta, parole poput “Kosovo je srce Srbije” i transparenti sa Mladićevim likom.
Njihova pjesma “Jedna je srpska”, posvećena entitetu nastalom na krvi i genocidu – Republici Srpskoj, sadrži stihove koji veličaju hajduke, puške i “odbranu Srpstva”, nazivajući Republiku Srpsku „Božijom rukom jačom od suda“.
U februaru 2020. godine, Crna Gora je pokazala više političke i moralne odgovornosti od organizatora u Novom Pazaru – tada je ovoj grupi bio zabranjen ulazak u zemlju zbog učešća na litijama Srpske pravoslavne crkve i promovisanja političko-vjerskog ekstremizma. Jedan od članova čak je bio deportovan sa aerodroma zbog procjene da predstavlja prijetnju po nacionalnu bezbjednost. Ipak, uprkos toj zabrani, nagrađeni su crkvenim odlikovanjem od tadašnjeg mitropolita Amfilohija za pjesme “Do godine u Prizrenu” i “Sviće zora”, koje sadrže jasne političke poruke i teritorijalne pretenzije prema Crnoj Gori i Kosovu.
Na društvenim mrežama, korisnik @zavnos1945 objavio je komentar koji je brzo postao viralan:
- “Na skupu u Beogradu dva Bosanca okupila Rome i srpsku gerijatriju da slušaju hrvatskog pjevača iz Knina. Dok u Novom Pazaru srpska omladina litijaška i svetosavska okupila bošnjane dobre prepoštene da slušaju Beogradski sindikat kako vraća Kosovo i psuje Turke zbog janjičara.”
Na skupu u Beogradu dva Bosanca okupila Rome i srpsku gerijatriju da slušaju hrvatskog pjevača iz Knina.
Dok u Novom Pazaru srpska omladina litijaška i svetosavska okupila bošnjane dobre prepoštene da slušaju beogradski sindikat kako vraća Kosovo i psuje Turke zbog janičara.
— Пɖшнɴ Уɴɣк 🇺🇦🇵🇸 (@zavnos1945) April 12, 2025
Ova poruka sažima osjećaj duboke povrijeđenosti među građanima Novog Pazara. Nije riječ samo o muzici – već o simbolici i političkom kontekstu. Pitanje koje mnogi danas postavljaju glasi: kako je moguće da grupa koja javno glorifikuje ideologiju velikosrpskog nacionalizma i osuđenog ratnog zločinca večeras nastupa upravo u gradu u kojem su bile izbjeglice iz Srebrenice, Foče i Višegrada?
Za mnoge građane, ovo nije samo koncert – već poruka. Poruka da se bošnjačka historija i kolektivna bol mogu marginalizovati zarad kulturnih sadržaja bez ikakve političke i etičke odgovornosti. Komentari sa društvenih mreža iz svih krajeva Srbije izražavaju nevjericu: “Da se ovako nešto desi u Pazaru? U Sandžaku?”
Novi Pazar, grad koji baštini vrijednosti antifašizma i međunacionalne tolerancije, ne bi smio postati pozornica za rehabilitaciju ratne retorike. Organizatori ovog događaja duguju javnosti – posebno bošnjačkoj – jasno i nedvosmisleno objašnjenje.
Jer dok Beogradski sindikat “vraća Kosovo” i “psuje Turke zbog janjičara”, u Novom Pazaru se otvaraju stare rane – podsjetnici na nepravdu, na zaboravljenu historiju i na poraz dostojanstva u vlastitom gradu.
Ovo nije samo kulturni, već i politički skandal. Dovođenje grupe čiji repertoar i javni nastupi promoviraju nacionalističke narative predstavlja grubo poniženje za sve one koji nose uspomenu na žrtve genocida, etničkog čišćenja i ratnih zločina. Novi Pazar ne smije biti platforma za širenje mržnje i relativizaciju zločina.
Ovakvi događaji ne smiju proći bez javne osude. Odgovornost organizatora je velika, ali još veća je odgovornost svih onih koji šute. Jer kada se šuti pred nepravdom – nepravda postaje norma. A to Novi Pazar ne smije sebi dopustiti.